Gepubliceerd door Justine Pardoen in Ouders

Hoever mag kindermarketing gaan in apps? (oproep)

Oproep van De Correspondent: welk kinderen willen met een journalist praten, en over welke apps willen ouders meer onderzoek?

Smartphones en privacy zijn geen gelukkige combinatie. Een recent, kleinschalig onderzoek van Mijn Kind Online bevestigt dat weer eens. MKO testte tien populaire kinderapps en ontdekte dat slechts vier iets zeggen over de manier waarop ze met privacy omgaan. Zes van de tien apps claimen zelfs het expliciete recht om e-mailadressen te verzamelen. Vijf apps verzamelen ip-adressen. Instagram, Snapchat en Pocket Habbo gebruiken de unieke identificatiecodes van het toestel om gebruikers te kunnen volgen.

Verbazingwekkend is dat vier van de tien apps informatie onversleuteld versturen. Daardoor is het vrij eenvoudig om persoonsgegevens te onderscheppen. Grote app-aanbieders moeten hun zaakjes toch beter op orde hebben.

Wat zegt de wet hierover?

De Nederlandse wet is duidelijk. Ook al zitten er een paar buitenlandse apps bij, ze moeten allemaal aan de Europese regelgeving voldoen. Gegevens van kinderen onder de dertien jaar mogen niet voor gepersonaliseerde advertenties worden gebruikt. En de informatie over het gebruik van persoonsgegevens moet op een simpele manier worden aangeboden, zodat ook kinderen die kunnen begrijpen.

De onderzoekers hebben geen groot misbruik geconstateerd, of bijvoorbeeld kunnen waarnemen dat er gepersonaliseerd werd geadverteerd.

Maurits Martijn en Dimitri Tokmetzis van De Correspondent bereiden een verhaal voor waarin ze willen onderzoeken in hoeverre kinderen online door commerciële partijen worden gevolgd. Ze denken dat er meer aan de hand is dan het MKO-onderzoek liet zien.

Zelfs de meeste volwassenen hebben geen idee waar ze ja tegen zeggen als ze een app installeren of een site bezoeken. Laat staan dat kinderen een ‘geïnformeerd besluit’ kunnen (of willen) nemen.

Hoe ver mag kindermarketing gaan?

Dat leidt tot twee vragen:

1. In hoeverre worden kinderen getracked? We kijken naar kinderen in de basisschool- en brugklas-leeftijd. Welke apps gebruiken ze? Welke informatie geven ze af (bewust dan wel onbewust) en wat gebeurt daarmee? Wat zeggen de betrokken bedrijven ermee te doen? Wordt er ook in hun data gehandeld? En wat zijn daarvan de gevolgen?
2. Wat zouden de grenzen van kindermarketing moeten zijn? Mag je als commerciële partij kinderen over verschillende sites volgen? Mag je in een spelletje bijvoorbeeld persoonsgegevens ontfutselen? In hoeverre is de Wet bescherming persoonsgegevens toereikend? Hierbij moeten we vooral de ethische en sociale kosten en baten in kaart brengen die het tracken van kinderen tot gevolg heeft.

De journalisten willen graag van ouders suggesties voor te onderzoeken sites en apps, wellicht die hun kinderen gebruiken. Ze kunnen ongeveer vijftig sites en vijftig apps testen:

“We tappen het netwerkverkeer af en kunnen zien welke bedrijven wat voor data opslurpen. Die bevindingen vergelijken we vervolgens met de privacyverklaringen van deze bedrijven. Daarnaast doen we bronnenonderzoek naar de handel in kinderdata.”

Wilt u helpen?

Mail uw suggesties voor apps en sites die uw kinderen gebruiken naar de Correspondent. Daarnaast willen ze ook met enkele kinderen praten over hun site- en appgebruik. Mocht uw kind (basisschool tot en met brugklas) dit leuk vinden, zet dat er dan even bij in het mailtje naar dimitri@decorrespondent.nl.

We zijn benieuwd naar de resultaten van hun onderzoek en houden u hier op de hoogte!